Het Universum uit Niets ontstaan? - Compare-Islam

COMPARE-ISLAM
Uw belangrijkste vragen beantwoord!
Ga naar de inhoud

Het Universum uit Niets ontstaan?

Vertaal deze website in elk gewenste taal door onderstaande knop te klikken en een specifieke taal te kiezen.

Translate this website into any language by clicking the underneath button and choose a specific language you want to translate this website into (*Engels = English).
Is het Universum ontstaan uit Niets?
Is dat rationeel?
Is het Universum eeuwig?
Is het Universum afhankelijk of onafhankelijk?
Tegenwoordig maken vele Atheïsten de claim dat het Universum vanuit Niets en door Niets is ontstaan. Hiermee zegt men indirect dat het Universum niet in bestaan is getreden door God. Op deze pagina zullen we analyseren of de claim dat het Universum vanuit het niets (en dus door niets) is ontstaan een rationele claim is. We starten met het weergeven van twee mogelijke opties voor het ontstaan van het universum, waarna er gekeken wordt of het universum iets afhankelijk of onafhankelijk is op basis van het afhankelijkheid argument aan de hand van een premisse (een stelling waarop je een redenering baseert). Om de premisse goed te begrijpen zullen er een aantal definities van het woord ‘afhankelijk’ worden toegelicht.

Opties voor het ontstaan Universum | Premisse: Is het Universum Afhankelijk of Onafhankelijk? | Definities van de term afhankelijk | Uitwerking van de premisse | Conclusie van de premisse | God is de enige rationele verklaring | Conclusie
Opties voor het ontstaan Universum
Wanneer we kijken naar het Universum zien we dat de huidige wetenschap praat over de Big Bang. De Big Bang theorie is één van de meest bekende en geaccepteerde theorieën die momenteel als het meest aannemelijke wordt gezien vanuit de wetenschap. Dit betekent niet dat er geen andere modellen bestaan voor het in bestaan treden van het Universum, want deze zijn er zeker wel.
 
Een aantal andere theorieën zijn:

- Steady State Universe
- Eternal Inflation
- Oscillating Universe
- Digital Simulation

Op deze theorieën gaan we niet in aangezien er niet genoeg bewijslast is om deze als aannemelijk aan te nemen. Met de verschillende theorieën benoemd blijft er altijd nog steeds een kernvraag onbeantwoord. Wie of wat heeft het Universum doen ontstaan? Dit is een logische vraag die we als rationeel denkend mens stellen en graag beantwoord willen zien worden. Maar kunnen we met zekerheid bewijzen wie of wat het Universum in bestaan heeft laten treden? Nee, dat is niet mogelijk aangezien dit een gebeurtenis van vele biljoenen jaren geleden is. Wat we wel kunnen doen is ons verstand gebruiken en kijken welke conclusie we kunnen trekken op basis van ons logica en ratio (het vermogen om te denken en te begrijpen) met betrekking tot het ontstaan van het Universum. We zullen in dit geval helemaal moeten teruggaan naar de basis van het aantal mogelijkheden voor het in bestaan treden van het Universum. Als we kijken naar het in bestaan treden van het Universum zijn er uiteindelijk slechts twee ultieme opties mogelijk:
Optie 1 – Het Universum is ontstaan vanuit Niets en dus door NIETS
Optie 2 - Het Universum is ontstaan door Iets (ongeacht wat dit iets is)
Kortom, er moet altijd 'IETS' geweest zijn wat uiteindelijk het Universum heeft doen ontstaan, of er was 'ABSOLUUT NIETS' en het Universum is vanuit dit 'ABSOLUTE NIETS’ in bestaan getreden. Het maakt hier niets uit welke theorie hieromtrent uiteindelijk als aannemelijk wordt geacht, deze kernvraag zal altijd relevant zijn. We zullen de opties aflopen.
Uitwerking Optie 1 - Het Universum is ontstaan vanuit Niets

Als we de eerste optie bekijken zullen we kijken naar de mogelijkheid dat het Universum vanuit 'NIETS' is ontstaan. Om deze optie inhoudelijk te bekijken zullen we eerst duidelijkheid moeten scheppen over de term 'NIETS'. Wat wordt er bedoeld met de term niets? Als we spreken over ‘niets’ dan wordt daarmee bedoeld ‘de afwezigheid van ALLES’. Indien alles afwezig is, dan blijft er per saldo 'NIETS' over. Als we spreken over niets, dan is er daadwerkelijk ook geen energie, geen materie, geen quarks, geen kwantumfluctuaties etc. Dit betekent dat er absoluut niets is dat het Universum in bestaan moet hebben laten treden. De werkelijkheid en onze ratio (het vermogen om te denken en te begrijpen) zegt dat dit onmogelijk is en als er iemand is die van mening is dat dit WEL mogelijk is mag deze persoon in de reactiesectie hieronder een voorbeeld geven van iets dat in bestaan is gekomen vanuit het niets. Dit is er niet en dit bestaat gewoonweg niet. De bewering dat het Universum in bestaan is getreden vanuit 'NIETS' is nog erger dan te beweren dat magie  daadwerkelijk bestaat. Hier bestaat er namelijk helemaal geen goochelaar en geen hoed om iets uit tevoorschijn te ‘toveren’! Er is namelijk 'Niets'.

Niets komt uit het Niets! (Ex nihilo nihil fit) – Parmenides (Griekse filosoof 6de eeuw voor Christus).

Als het Universum niet uit het niets kan zijn ontstaan blijft slechts optie 2 over als absolute mogelijkheid. Het Universum is in het bestaan getreden door 'IETS'. Er moet dus
'IETS' zijn dat in staat is geweest om het Universum en alles wat erin zit in bestaan te laten treden ofwel te creëren. Laten we kijken naar de eigenschappen van dit 'IETS'.
Uitwerking Optie 2 - Het Universum is ontstaan door iets (ongeacht wat dit iets is)

DE PREMISSE
Nu dat we hebben gezien dat het Universum in het bestaan is getreden door 'IETS', is het van belang om na te gaan wat dit iets kan zijn en welke eigenschappen dit 'IETS' zou moet bezitten. In deze vervolganalyse zullen we expliciet kijken naar het afhankelijkheidsaspect (contingency argument) aangezien dit het meest duidelijke en krachtige is in de mate van argumentatie hier. We zullen de basisstructuur van het argument formuleren.

De premisse
Stelling 1 - (majorpremisse) Het Universum en alles wat we waarnemen is ofwel:
- Optie 1 / Onafhankelijk
- Optie 2 / Afhankelijk van iets anders afhankelijk
- Optie 3 / Afhankelijk van iets onafhankelijks en eeuwig;
 
Stelling 2 - (minorpremisse) Het universum en alles wat we waarnemen kan niet afhankelijk zijn van ‘iets anders afhankelijk’;
 
Conclusie 3 - Daarom hangt het universum en alles wat we waarnemen af ​​van iets onafhankelijks en eeuwigs.

Voordat we de bovenstaande premisse kunnen uitwerken is het van belang om te weten wat er met de term ‘Afhankelijk’ wordt bedoeld in deze context.

DE EERSTE DEFINITIE (UITLEG) VAN DE TERM AFHANKELIJK(HEID) 

Afhankelijk als eerste definitie betekent hier ‘iets dat niet hoeft te bestaan’ ofwel het is niet noodzakelijk dat hetgeen bestaat. Dus afhankelijk betekent dat het iets (het onderwerp) ook NIET had kunnen bestaan ​​(het is niet nodig). Het kan lastig zijn om dit te volgen, maar met wat voorbeelden zullen we het verduidelijken.

Voorbeeld 1
Stel jezelf de vraag 'Ben ik afhankelijk?'. Het antwoord zou moeten zijn: 'Ja' ik ben afhankelijk. Waarom? Omdat je ook NIET had kunnen bestaan. Hoe? Als je ouders elkaar bijvoorbeeld niet hadden ontmoet, zou jij niet bestaan (zoals je nu bestaat). Je bent dus afhankelijk (geweest) van je ouders en hun ontmoeting voor jouw bestaan. De mogelijkheid dat je niet zou kunnen bestaan is aanwezig, dus ben je afhankelijk. Kortom, je bent niet iets noodzakelijks.

Voorbeeld 2
Als je kijkt naar een muur van een huis kun je concluderen dat die specifieke muur er ook niet had kunnen zijn. Men had er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen om het huis helemaal niet te bouwen. Het bestaan van de muur is dus afhankelijk geweest van iets of iemand anders dan zichzelf. We kunnen dus een verklaring zoeken/vinden voor het bestaan van de muur, buiten de muur om. Het bestaan van de muur op zichzelf legt zichzelf namelijk niet uit. We kunnen vragen stellen omtrent het bestaan van die specifieke muur. Daarnaast had de muur er ook anders uit kunnen zien dan deze er nu uitziet. De muur had bijvoorbeeld kleiner kunnen zijn, langer, hoger en het had bijvoorbeeld een ander kleur kunnen hebben etc. Allemaal factoren die ervoor kunnen zorgen dat de muur er anders uit had kunnen zien. Afhankelijke zaken vragen om een externe uitleg voor hun bestaan en leggen daarom zichzelf niet uit. Als iets zichzelf zou uitleggen, betekent dit dat het iets noodzakelijk is.

EEN TWEEDE DEFINITIE (UITLEG) 

De componenten of basisbouwstenen (van het afhankelijke ding) hadden op een andere manier kunnen worden gerangschikt. Dit komt omdat er iets buiten dat ding moet zijn geweest welke die specifieke regeling heeft bepaald.

Bijvoorbeeld:
Een product (een materiële substantie en samenstelling) zoals bijvoorbeeld een mobiele telefoon of een huis heeft fundamentele bouwstenen (kleinere delen) die op een bepaalde manier zijn gerangschikt (geordend). Er is niets noodzakelijk of definitief aan de randschikking van deze bouwstenen. Deze bouwstenen hadden namelijk ook op een andere manier kunnen worden geordend. De huidige rangschikking legt zichzelf niet uit, maar heeft een externe verklaring nodig. De mobiele telefoon heeft een bepaalde grootte doordat iemand daarvoor gekozen heeft, maar men had ook kunnen kiezen voor een andere maat voor de mobiele telefoon (geen 5 inch scherm, maar een 7 inch bijvoorbeeld).
Men had het op een andere manier kunnen regelen omdat we de vraag kunnen stellen: ‘Waarom is het op die specifieke manier geordend en niet op een andere manier?’. Deze vraag geeft aanleiding tot een verklaring buiten die specifieke ordening.

DERDE DEFINITIE 

Het afhankelijke ding vertrouwt voor zijn bestaan ​​op iets buiten zichzelf.

Bijvoorbeeld:
Een mens heeft voedsel nodig voor zijn bestaan. Als je geen eten krijgt, houd je op te bestaan en ga je dood. Een mens is dus o.a. afhankelijk van voedsel voor zijn bestaan, naast bijvoorbeeld zuurstof.

VIERDE DEFINITIE 

Het afhankelijke kenmerkt zich door de beperkte fysieke eigenschappen ervan. Het afhankelijke ‘ding’ heeft een bepaalde vorm, grootte, kleur, temperatuur enz. Dit komt omdat als iets een beperkte fysieke eigenschap heeft, die eigenschap moet worden beperkt door iets buiten zichzelf, zoals een externe bron of een reeks van externe factoren. Het kan zelf geen aanleiding geven tot zijn eigen beperkingen. De volgende vragen benadrukken deze punten.

Waarom heeft het deze limieten?
Waarom is het niet twee keer zo groot?
Waarom heeft het geen andere vorm of kleur?
 Waarom heeft het deze specifieke vorm?
 Waarom heeft het deze maat?
 Waarom heeft het deze kleur?
 etc.

DEFINITIE TERM: NOODZAKELIJK 

Nu we weten wat er met de term afhankelijk wordt bedoeld kunnen we concluderen dat het tegenovergestelde van de term afhankelijk de term Noodzakelijk is. Voor iets dat noodzakelijk is betekent het dat het ONMOGELIJK was voor datgene OM NIET TE BESTAAN.

Uitwerking van de Premisse
Nu dat we duidelijk hebben gemaakt wat er met de term afhankelijk wordt bedoeld kunnen we overgaan tot het uitwerken van de 3 stellingen. Met de gegeven definities zullen we moeten bepalen of het Universum afhankelijk of onafhankelijk is.

Stelling 1
- (majorpremisse) Het Universum en alles wat we waarnemen is ofwel:
- Sub-optie 1 / Onafhankelijk (en daarmee noodzakelijk);
- Sub-optie 2 / Afhankelijk van iets anders afhankelijk;
- Sub-optie 3 / Afhankelijk van iets onafhankelijks en eeuwig.
 
Stelling 2 - (minorpremisse) Het universum en alles wat we waarnemen kan niet afhankelijk zijn van ‘iets anders afhankelijk’;
 Conclusie 3 - Daarom hangt het universum en alles wat we waarnemen af ​​van iets onafhankelijks en eeuwigs.
Uitwerking stelling 1
 Sub-optie 1 / Het Universum en alles wat we waarnemen is of Onafhankelijk en daarmee noodzakelijk?
Om het Universum iets noodzakelijk te laten zijn is het van belang dat het Universum eeuwig is. Iets wat noodzakelijk bestaat is per definitie eeuwig aangezien het niet, niet kan bestaan en dus altijd moet hebben bestaan en altijd zal blijven bestaan (kortom eeuwig). Is het Universum daadwerkelijk eeuwig (oneindig)? De term eeuwig is slechts een concept waarover we spreken welke niet bestaat in de werkelijkheid. Als we het hebben over iets eeuwigs dat bestaat uit eenvoudige delen zoals fysieke/stoffelijke/materiele stukjes of objecten zoals atomen, quark, kwantumvelden, auto’s, fietsen etc. dan bestaat eeuwigheid niet. Iets wat uit delen bestaat kan per definitie niet oneindig zijn aangezien de delen gebonden zijn aan beperkingen en als iets gebonden is aan beperkingen is het afhankelijk. Iets wat afhankelijk is niet noodzakelijk en is dus niet eeuwig. Ditzelfde geldt voor het Universum aangezien het universum bestaat uit eenvoudige fysieke delen en eeuwigheid niet bestaat bij deze zaken. Het universum en alles wat we waarnemen zijn gebouwd op fundamentele bouwstenen met een bepaalde rangschikking. Je kunt je afvragen: Waarom deze specifieke rangschikking en geen andere? De huidige rangschikking legt (zich)zelf niet uit waarom deze zo is en daarom is er een externe uitleg nodig om de huidige rangschikking uit te leggen. Iemand zou kunnen vragen: Wat zijn de fundamentele bouwstenen van het universum? Maar dat maakt geen verschil. Het punt is dat je bij elk aangehaalde vraag of argument de vraag kunt stellen: Heeft die specifieke regeling/rangschikking zichzelf tot stand gebracht? Het antwoord zal zijn: 'NEE'. Er moet een extern ding of een reeks van factoren zijn die aanleiding hebben gegeven tot die specifieke rangschikking. Het universum, gebaseerd op bovenstaande argumentatie, is afhankelijk vanuit deze specifieke definitie.
 
Ten tweede: het universum en alles wat we waarnemen heeft beperkte fysieke eigenschappen. Dingen met beperkte fysieke beperkte eigenschappen hebben zichzelf niet voortgebracht. Daarom moet er een externe verklaring zijn om de beperkte fysieke eigenschappen van het universum en/of de fundamentele bouwstenen van het universum te verklaren. Ook hieruit blijkt het Universum afhankelijk te zijn.

Ten derde: Het universum is niet iets dat noodzakelijk is. Het Universum had namelijk ook niet kunnen bestaan. Dit houdt in dat er een externe verklaring moet zijn voor het ontstaan, de schepping en de realiteit van het universum. Het universum legt zichzelf niet uit terwijl iets dat noodzakelijk is zichzelf wel verklaart. Daarmee kan het Universum ook niet eeuwig zijn aangezien het ook niet had kunnen bestaan.

Maar wat als (hypothetisch) het universum eeuwig was? Betekent dit automatisch dat het universum noodzakelijk is? Iets kan eeuwig zijn, maar hoeft niet direct noodzakelijk te zijn. Je kunt nog steeds altijd de vraag stellen waarom het universum in de eerste plaats bestaat. De fundamentele bouwstenen hadden op een andere manier kunnen worden gerangschikt en het universum heeft beperkte fysieke eigenschappen, dus is het niet onafhankelijk en dus ook niet noodzakelijk. Het vereist daarom nog steeds een externe verklaring.
 
 De conclusie is dat het universum niet eeuwig, niet onafhankelijk en daarom niet noodzakelijk is. Optie 1 valt dus af.

Uitwerking stelling 2
Sub-optie 2 / Het universum en alles wat we waarnemen hangt voor het bestaan ​​af van iets anders dat ook afhankelijk is.
Nu dat we hebben gezien dat het Universum afhankelijk blijkt te zijn, is de volgende logische vraag: ‘Waarvan kan het Universum afhankelijk zijn?’. Mogelijke antwoorden hierop kunnen zijn dat ofwel het Universum afhankelijk is van iets anders afhankelijk of dat het Universum afhankelijk is van iets anders onafhankelijk.

Kan het Universum afhankelijk zijn van iets anders afhankelijk?
Nee, dat is niet mogelijk en we zullen uitleggen waarom niet. Als iets afhankelijk is van iets anders afhankelijk, zullen we wederom de vraag moeten stellen ‘Waar is dat afhankelijke ding van afhankelijk?’. We hebben dus geen verklaring gegeven, maar juist weer een reden gekregen om naar een extra verklaring te vragen. Als we elke keer een afhankelijkheid krijgen van iets anders afhankelijks kunnen we oneindig doorgaan met het vragen naar een verklaring. We krijgen dan te maken met het fenomeen oneindige regressie.

Het probleem van oneindige regressie
Het probleem van oneindige regressie treedt op wanneer het antwoord op een vraag (naar een definitie of naar een bewijs) een soortgelijke vraag oproept, enzovoort tot in het oneindige. Aangezien ieder bewijs moet uitgaan van bepaalde veronderstellingen en iedere definitie van bepaalde termen, kan men van die veronderstellingen of termen ook weer een bewijs respectievelijk een definitie eisen. Dit leidt tot een oneindige regressie tenzij men overeenkomt bepaalde uitspraken of termen als axioma’s respectievelijk primitieve (ongedefinieerde) termen te aanvaarden.

Echter, we weten dat het Universum bestaat. Het Universum moet dus ergens in het verleden in bestaan zijn gekomen. De vraag is hier wie of wat heeft het Universum doen ontstaan? Als het antwoord een afhankelijk ding is, is de logische vervolgvraag wat dat ding op zijn beurt weer heeft doen ontstaan? Als we dit tot in het oneindige zullen doorvragen zullen we nooit een beginpunt bereiken. Deze reeks van vragen moet ergens (in het verleden) stoppen om een uiteindelijke ultieme verklaring te geven voor het ontstaan van het Universum aangezien het Universum daadwerkelijk bestaat. Ergens in het verleden moet er dus iets zijn wat de (begin)oorzaak is geweest van het onstaan van het Universum.

Een voorbeeld ter verduidelijking:
Stel we hebben een Sniper die zijn doel in vizier heeft.

Voordat de sniper de trekker mag overhalen dient hij toestemming te krijgen van zijn meerdere. Zijn meerdere dient op zijn beurt weer toestemming te krijgen van zijn meerdere etc. wat doorgaat tot in de oneindigheid. De vraag is: Zal de sniper ooit de trekker overhalen in deze scenario? Het antwoord is natuurlijk nee. Dit voorbeeld laat zien wat het oneindige regressieprobleem is. Ergens in de lijn zal er uiteindelijk een opperbevelhebber moeten zijn die als enige gemachtigd is, zonder enige toestemming van een ander, toestemming te mogen verlenen voor het over laten halen van de trekker. Na dit 'absolute akkoord' gaat het 'akkoord geven' als een domino effect weer terug in de lijn richting de Sniper en zal de Sniper het schot uiteindelijk kunnen lossen.
 
Waarom het Universum niet oneindig kan zijn
Als het bestaan ​​van iets vereist dat er iets anders voor bestaat, dan kan het eerste niet ontstaan ​​zonder het ding voordat het bestaat. Een oneindig aantal kan niet echt bestaan, noch doorgeteld, ‘doorkruist’ of verhoogd worden. Iets kan niet ontstaan ​​als daarvoor een oneindig aantal andere dingen nodig is. Daarom kan de wereld/het Universum niet oneindig zijn.
(Philoponus  529, the Traversal of the infinite)

Een verklaring zoeken in de toekomst is een onzinnigheid aangezien de toekomst nog niet heeft plaatsgevonden en dus ook geen verklaring kan zijn. Ergens terug in de lijn moet er dus een onafhankelijke factor (iets noodzakelijks) zijn die een verklaring geeft voor het ontstaan van het Universum. De conclusie is dat het Universum niet van iets anders afhankelijk kan zijn dat ook afhankelijk is aangezien we dan tegen het probleem van oneindige regressie aanlopen (zie ook Traversal of the infinite).

De conclusie is dat het universum NIET afhankelijk van iets anders afhankelijk kan zijn. Optie 2 valt dus ook af.
Conclusie
Sub-optie 3 / Het universum en alles wat we waarnemen is voor het bestaan ​​afhankelijk van iets noodzakelijks dat dienovereenkomstig eeuwig en onafhankelijk is.
We hebben gezien dat premisse 1 en 2 niet mogelijk zijn, waardoor we concluderen dat de enige optie welke mogelijk is de conclusie / optie 3 is: Het universum en alles wat we waarnemen is voor hen bestaan ​​afhankelijk van iets noodzakelijk en dienovereenkomstig eeuwig en onafhankelijk.
God is de beste uitleg voor het onstaan van het Universum
Nadat we alle rationele opties doorlopen en getoetst hebben, hebben we gezien dat het Universum afhankelijk moet zijn van iets onafhankelijk, noodzakelijk en eeuwig. Het enige rationele antwoord hiervoor is dat het Universum en alles erin afhankelijk is van God. God is per definitie onafhankelijk, noodzakelijk en eeuwig en wordt door theïsten (mensen die in God geloven/God erkennen) als de schepper van het Universum (en alles erin) gezien. God is de entiteit die o.a. wordt geclassificeerd als de Almachtige, de Alwetende en de Schepper van alles wat we kennen en niet kennen. Het ontkennen van God betekent dat men gelooft dat het Universum uit Niets in bestaan is getreden wat irrationeel is en als nog verwonderlijker dan magie mag worden gezien. Dit is namelijk magie zonder goochelaar, zonder konijn en zelfs zonder hoed. Absoluut niets...en dat is absoluut onmogelijk!
CONCLUSIE
We hebben op deze pagina onderzocht of het Universum en alles erin uit 'NIETS' kan zijn ontstaan. De conclusie daarop is dat het irrationeel is om te beweren dat het Universum vanuit Niets in bestaan is getreden (het is een onmogelijkheid). We hebben vervolgens bekeken waaruit het Universum dan wel ontstaan zou kunnen zijn. Daarbij hebben we het afhankelijkheidsstelling gepresenteerd en getoetst (contigency argument). De conclusie die hieruit is voortgekomen is dat het Universum afhankelijk is van iets dat onafhankelijk, noodzakelijk en eeuwig is. De enige rationele verklaring en antwoord hierop is dat God het Universum in bestaan heeft laten treden. God is per definitie onafhankelijk, noodzakelijk, eeuwig en heeft eigenschappen zoals Almacht, Alwetendheid en het vermogen om te scheppen. Dit is geen argument van 'God of the Gaps' (God van de gaten - alles wat we niet weten dichten we toe aan God), maar juist een rationele toetsing van alle beschikbare mogelijkheden gevolgd door een logische conclusie.

Laat een bericht of reactie achter!

Er zijn nog geen beoordelingen.
0
0
0
0
0

Quran 112:1-4
112-1 Say, "He is Allah, [who is] One,
112-2 Allah, the Eternal Refuge.
112-3 He neither begets nor is born,
112-4 Nor is there to Him any equivalent."
Koran 112:1-4
Zeg: Hij is Allah, de Enige (Ahad)
(Hij is) Allah, de Onafhankelijke
Hij verwekt niet, noch is Hij verwekt
En er is niets gelijk aan Hem
Quran 112:1-4
112-1 Say, "He is Allah, [who is] One,
112-2 Allah, the Eternal Refuge.
112-3 He neither begets nor is born,
112-4 Nor is there to Him any equivalent."
Quran 112:1-4
112-1 Say, "He is Allah, [who is] One,
112-2 Allah, the Eternal Refuge.
112-3 He neither begets nor is born,
112-4 Nor is there to Him any equivalent."
Koran 112:1-4
Zeg: Hij is Allah, de Enige (Ahad)
(Hij is) Allah, de Onafhankelijke
Hij verwekt niet, noch is Hij verwekt
En er is niets gelijk aan Hem
Terug naar de inhoud